كار ترجمه در كشور ما با ترجمه كتابهای درسی دارالفنون آغاز شد. اين موسسه آموزشی در زمان عباس ميرزا و به پيشنهاد روشنفكران و آزادی خواهان تأسيس شد و هدفش كسب تمدن و علوم مغرب زمين بود و لذا به استخدام معلمين خارجی اقدام كردند. كتب درسی به زبان خارجی در زمينه علوم، ادبيات، تاريخ، پزشکی و مهندسی با کمک همين معلمين تهيه و به فارسی ترجمه می شدند.
از آنجايی که محصلين بيشتر به فرانسه اعزام می شدند، زبان فرانسه در مملكت رايج شد و با گسترش آن آثار نويسندگان فرانسوی به فارسی ترجمه شد و در كنار آن ترجمه‌هايی از ديگر زبان ها مانند آلمانی، روسی، لهستانی، مجاری، اسپانيايی، پرتغالی و انگليسی نيز به فارسی صورت گرفت.
از نخستين كتاب های ترجمه شده ادبی در آن زمان می توان به نمايشنامه مردم گريز مولير (Mollier) اشاره كرد كه از فرانسه به فارسی ترجمه شد. در ضمن دو كتاب تاريخی «پطر كبير» و «شارل دوازدهم» نيز به سفارش عباس ميرزا توسط ميرزا رضا مهندس به فارسی ترجمه شدند. از آن پس كار ترجمه رونق بيشتری يافت و محمد طاهر ميرزا و محمد خان اعتماد‌السلطنه پركارترين مترجمان آن دوره بودند.
پس از جنگ جهانی دوم، زبان انگليسی جای فرانسه را به عنوان زبان دوم گرفت و گسترش روزافزون يافت. با وجود اين، در قلمرو ادبيات هنوز بهترين مترجمان ما اغلب كسانی هستند كه از زبان فرانسه ترجمه كرده اند و نمونه بارز آن «محمد قاضی» است.
